کتاب «سرگذشت منظوم دریانورد کهنسال» The Rime of the Ancient mariner
اثر Samuel Taylor Coleridge مترجم و شاعر محبوبه نخعی
کتاب "سرگذشت منظوم دریانورد کهنسال" که بلندترین اثر آقاي كالريج است، نخستین بار بین سالهای 1797 تا 1798 سروده شد و یکی از برترین و زیباترین شاهکارهای ادبیات انگلیسی در این حوزه محسوب میشود.
سمیوئل تیلور کالریج: درباره نویسنده کتاب The Rime of the Ancient Mariner
سمیوئل تیلور کالریج در سال 1772 در انگلستان متولد شد. او شاعر، منتقد ادبی و فیلسوف بود که به همراه دوستش، شاعر مشهور انگلیسی ویلیام وردزورث، جنبش رومانتیسیسم را تأسیس کردند. ویژگی اصلی این جنبش تأکید بر احساس، فردگرایی و ستایش طبیعت در مقابل تمدن و مادیگرایی بود.
از مهمترین آثار کالریج میتوان به "سرگذشت منظوم دریانورد کهنسال"، کوبلا خان" و "کریستابل" اشاره نمود.
رستگاری و توبه: خلاصه کتاب The Rime of the Ancient Mariner
" سرگذشت منظوم دريانورد كهنسال" درباره رخدادهای ماورالطبیعه یک سفر دریایی، ارتکاب جرم و گذراندن مراحل عذاب، رستگاری و توبه برای دریانوردی پیر است. در این کتاب که سرشار از اشارات مذهبی است، حوادث خارق العاده اي رخ مي دهد. دریانورد پیر که در ابتدا سفر خود را با ناآگاهی و خامی آغاز کردهبود، با کشتن مرغ دریایی در طول داستان، که برطبق باور گذشتگان، نماد شانس برای دریانوردان بود، درگیر عذاب وجدان و نفرین میشود.
روند ماجرا و اتفاقات داستان، دریانورد کهنسال را به یک بلوغ فکری میرساند و نگرش او را نسبت به مخلوقات تغییر میدهد. او درمییابد که همه مخلوقات باارزش و قابل احترام هستند و نتیجه یک کار نادرست و بدون تفکر، میتواند عواقب ماندگار و جبرانناپذیری داشته و تا آخر زندگی، همراه انسان باشد.
گاهی فکر کردن به تصویر جهانی کاملتر و بهتر، مفید است، زیرا سبب میشود ذهن به چیزهای کوچک روزمره عادت نکند و خود را محدود به غرق شدن در افکار ناچیز و بیهوده ننماید. بر طبق نظر خالق اثر، باید همیشه به حقیقت توجه و در این میان تناسب را حفظ کنیم تا بتوانیم قطعیت را از عدم قطعیت و روز را از شب متمایز نماییم.
دنیای آرمانی: درباره کتاب The Rime of the Ancient Mariner
این اثر از هفت قطعه تشکیل شده و یک تصنیف غنایی بلند است. غنایی بلند، اغلب به شکل مثنوی و برای سرودن داستانهای طولانی استفاده میشود كه به آنها منظومه میگویند و دربرگیرنده احساسات شاعر مثل شادیها، دنیای آرمانی، لذت، پشیمانی ها و تفکرات اوست.
اشعار کتاب، بهعنوان داستان سقوط و رستگاری، گناه و کفاره و عمل و عکسالعمل است که میتواند نمایانگر وضعیت روحی انسان از خود بيگانه و منزویِ مدرن باشد. تحلیلهای بسیاری درباره کتاب The Rime of the Ancient Mariner وجود دارد، اما به اعتقاد مترجم، یکی از زیباییهای اين اثر آن است که هر فرد در پایان داستان نتیجهگیری و درس اخلاقی منحصر به خودش را دارد.
درواقع، کالریج، میتواند با هر مخاطبي ارتباط قدرتمند خاصي برقرار کند و دانشی که بهوسیله داستان منتقل میشود، برای هر خواننده متفاوت است. اين اثر، برای نخستین بار در این کتاب دوزبانه به صورت شعر قافیهدار ترجمه شده و مترجم با حفظ رسالت متن و ترجمه کامل و صحیح همه قطعات شعر، وفاداري خود را به متن اصلي اثبات كرده است.
مترجم و شاعر این اثر مي گويد: "بدليل علاقه فراوان به ادبيات و تاثير عميق اين اثر بي تكرار از آقاي سميوئل تيلور كالريج احساس كردم نبايد از اين شعر بي تفاوت گذشت و بايد بيشتر به لايه هاي آن پرداخته شود؛ ابتدا یک مقاله در مورد شعر و اشارات فراوانی که به مسیحیت داشت نوشتم، سپس متوجه شدم ميشه يك مطالعه تطبیقی بین این اثر با داستان «حضرت یونس در دل نهنگ» انجام داد. پس اينبار مقاله جامعتری نوشتم. با گذشت زمان به اين نتيجه رسيدم كه اين كارها كافي نيستند بايد این شعر انگلیسی زیبا را به شعر فارسی ترجمه كنم تا آدمهاي بيشتري از آن لذت ببرند. " سرانجام او از همه استعدادش در ترجمه و ادبیات انگلیسی بهمنظور رساندن مفهوم واقعی این اثر استفاده نمود و این شاهکار ادبی قرن ۱۸ را برای نخستین بار به شعر فارسی قافیهدار ترجمه کرد.
در بخشی از کتاب The Rime of the Ancient Mariner میخوانیم:
همسفران بسرعت يكي پس از ديگري شدند گرفتار صاعقه ي ماه ستاره دار
يك به يك هلاك مي شدند و حتي نداشتند فرصت آه و ناله و زار
بر مي گشتند و به من نگاه مي كردند هولناك بود و پر از نفرت و انزجار
دويست مرد يكي پس از ديگري فتاده بر زمين به طرز هراس آوري
جدا شد روح از تنشان به سختي مي روند به سمت سعادت يا نگون بختي
گذر هر روح هست درست از كنار من و صدايي دارد همچون لحظه ي كمان رها شدن
One after one, by the star-dogged Moon,
Too quick for groan or sigh,
Each turned his face with a ghastly pang,
And cursed me with his eyes
Four times fifty living men,
(And I heard nor sigh nor groan)
With heavy thump, a lifeless lump,
They dropped down one by one.
The souls did from their bodies fly,—
They fled to bliss or woe!
And every soul, it passed me by,
Like the whizz of my cross-bow
در قسمت ديگري از كتاب دريانورد از عذاب خود مي گويد:
نگريستم به آن عرشه پوسيده و مردگان گويي كه از زمين روييده
نگريستم به سمت عدن و تلاش كردم براي دعا خواندن
اما هربار زمزمه ي شيطان قبل از دعا خارج ميشد از اين دهان
و مي كرد قلبم را سوزان قلبي كه شده بود عاري از ايمان
I looked to heaven, and tried to pray;
But or ever a prayer had gusht,
A wicked whisper came, and made
My heart as dry as dust.
راهنمای خرید کتاب The Rime of the Ancient Mariner از انتشارات جنگل
برای خرید کتاب The Rime of the Ancient Mariner، میتوانید ابتدا به سایت فروشگاه کتاب انتشارات جنگل مراجعه و ثبت سفارش کنید. پس از آن بهراحتی و در اولین زمان ممکن، این منظومه دوزبانه را درب منزل خود تحویل خواهید گرفت.