چطور یک کتابخوان درست و حسابی بشویم؟ مصاحبه انتشارات جنگل با سیاوش صمدی

در لایو اینستاگرام انتشارات جنگل با سیاوش صمدی درباره راه‌های تبدیل شدن به یک کتابخوان حرفه‌ای و ویژگی‌های یک کتاب خوب صحبت شده است.

باتوجه به گسترش روزافزون استفاده از شبکه‌های اجتماعی و استفاده از محتوای بصری و متنی جذابی که توسط این شبکه‌ها در اختیار کاربران قرار می‌گیرد، چگونه می‌توان همچنان ادبیات را به‌عنوان یک منبع اصلی برای بالا بردن سطح آگاهی، لذت بردن و همچنین تقویت زبان انگلیسی انتخاب کرد؟ سوالی که بسیاری از زبان‌آموزان در ذهن دارند این است که چگونه کتاب بخوانیم تا تبدیل به یک کتاب‌خوان حرفه‌ای شویم و ویژگی‌هایی که یک کتاب خوب دارد چیست؟ پاسخ به این سوال و همچنین موضوع انتخاب بهترین رمان زبان انگلیسی متناسب با سطح زبان‌مان، باعث شد تا ما برای بار دوم گفت‌وگویی را با سیاوش صمدی ترتیب دهیم که در آن، اطلاعاتی مفید به زبان‌آموزان در این‌باره داده می‌شود. در ادامه همراه انتشارات جنگل باشید.

شناخت انواع داستان‌ها در ادبیات؛ راه ورود به دنیای کتاب‌خوانی حرفه‌ای

برای پاسخ به سوال چگونه تبدیل به یک کتابخوان حرفه ای شویم ، ابتدا باید انواع داستان‌ها را بشناسیم و بدانیم چه نوع داستانی مناسب ماست. اگر بخواهیم به‌صورت کلی نگاه کنیم، داستان یا همان  fictionدر ادبیات به ۲ دسته تقسیم می‌شود:

۱) Commercial fiction  و ۲) Literary fiction

Commercial fiction یا ادبیات تجاری که با اصطلاح «ادبیات فرار» نیز شناخته می‌شود، نوعی از داستان است که برای جذب مخاطبان بیشتر و درنتیجه فروش بیشتر نوشته می‌شود. این نوع از ادبیات عمق زیادی ندارد و صرفا برای دعوت مخاطب به لذت بردن نوشته می‌شود. ارائه‌ای تصویری زیبا و فانتزی از جهان، پوشاندن حقیقت و جدا کردن مخاطب از زندگی حقیقی، کار اصلی این نوع از ادبیات است. داستان‌های جنایی یا داستان‌های رمانتیک خطی در این دسته قرار می‌گیرند. در مقابل Literary fiction که با عنوان «نثر ادبی» نیز شناخته می‌شود نوعی از ادبیات است که به دید مخاطب نسبت به زندگی عمق بیشتری می‌دهد و او را به دیدن حقایق نزدیک‌تر می‌کند. ما در این نوع داستان‌ها با شخصیت‌هایی روبه‌رو می‌شویم که ممکن است از نوع خودمان باشند، دردهایی شبیه ما داشته باشند، اشتباه‌هایی بکنند که از قهرمان‌های داستان‌های پر زرق و برق برنمی‌آید و تصویری از یک روز عادی یک انسان عادی را نشان دهند.

راه تشخیص ادبیات فرار از نثر ادبی چیست؟ | مرزی باریک برای کتاب‌خوان های حرفه‌ای

پاسخ به این سوال پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد؛ زیرا در بعضی از موارد ما با داستانی روبه‌رو هستیم که به‌ظاهر فاقد هرگونه محتوای ادبی عمیق است، اما مخاطب را به تفکر وا می‌دارد و به او عمق دید می‌دهد. برای مثال کتاب Uncle Tom’s Cabin  (کلبه عمو تم) با اینکه به ظاهر خالی از عناصر عمیق ادبی‌ست، اما توانسته دغدغه نژادپرستی را در خودش و در نتیجه در ذهن خواننده منعکس کند.

از آن‌طرف با کتابی مثل Jane Eyre (جین ایر) روبه‌رو هستیم که از لحاظ متن ادبی کتاب قوی‌ای است اما از لحاظ مفهوم، چیز قابل توجهی ندارد. هرچقدر بیشتر کتاب بخوانیم، به‌عنوان یک کتاب‌خوان حرفه‌ای در تشخیص این دو نوع داستان از یکدیگر توانمندتر می‌شویم.

اما فاکتورهایی وجود دارند که می‌توانند به ما در تشخیص این ۲ نوع ادبیات کمک کنند.

فاکتورهای اصلی تشکیل‌دهنده ادبیات فرار  

قهرمان‌سازی: در ادبیات تجاری ما قهرمانی واضح و کلیشه‌ای داریم که به‌سادگی قابل تشخیص است. این شخصیت معمولا در پی رساندن پیامی اخلاقی‌‌ست و رسالتش جنگیدن با بدی‌هاست. ویژگی بارز این نوع شخصیت‌ها ایجاد حس همذات‌پنداری در خوانندگان داستان است.

روایت یا طرح داستان: یکی دیگر از ابزارهای مهم تشخیص ادبیات فرار، توجه به خط روایی یا طرح داستان است. در این نوع ادبیات ما شاهد داستانی پر فراز و نشیب و پر زرق و برق هستیم. این داستان‌ها معمولا با اضافه کردن طعم هیجان و روایت‌هایی پرجنجال، مخاطب را به سوی خودشان می‌کشانند و مخاطب را page turner می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که به سختی می‌تواند کتاب را کنار بگذارد.

پایان داستان: پایان داستان‌های ادبیات تجاری خوش است! در این نوع داستان‌ها همه به آرزوهای‌شان می‌رسند و هیچ چیزی خاطر مخاطب را مکدر نمی‌کند. در این نوع ادبیات قصه به معنای واقعی به سر می‌رسد و هیچ جای شک و شبهه‌ای برای مخاطب باقی نمی‌ماند.

پند داستان: ادبیات فرار پر از پندهای اخلاقی‌ست که در این بین، یک یا دو پند خیلی واضح دارد. مخاطب در انتها متوجه می‌شود که قهرمان داستان گرایش به انجام کارهای خوب دارد و کارهای بد را نکوهش می‌کند. برخلاف شخصیت‌های نثر ادبی که ممکن است برای نجات جان خودشان و نجات از مخمصه‌ای که در آن هستند دست به انجام کارهایی اشتباه بزنند، شخصیت‌های ادبیات تجاری با انجام کارهای درست، به مخاطب پیامی آشکار را انتقال می‌دهند.

چگونه کتاب بخوانیم؟ | راه‌های تبدیل شدن به یک کتاب‌خوان حرفه‌ای

کتاب خواندن عادت است و عادت تمرین و تکرار می‌خواهد. این تکرار نیاز به ذهن باز دارد؛ زیرا در نثر ادبی ما چیزهایی را می‌خوانیم که ممکن است کاملا خلاف انتظار و معیارهای زندگی ما باشند.

برای تبدیل شدن به یک کتاب‌خوان حرفه‌ای باید ذهنی پرسگر داشته باشیم و مدام  از خودمان درباره چرایی عملکرد شخصیت‌های داستان بپرسیم. باید به شخصیت‌ها اجازه دهیم داستان را پیش ببرند و آن‌ها را زود قضاوت نکنیم؛ مثلا اگر با کتابی مثل13 reasons why (سیزده دلیل برای اینکه) روبه‌رو می‌شویم که در آن کاراکتر اصلی داستان به شخصیتی منفعل تبدیل می‌شود و کارهایی را انجام می‌دهد که خلاف ارزش‌های زندگی ماست، از خودمان بپرسیم چرا این کار را کرد و به جای قضاوت کردنش، با او همراه شویم.

یکی دیگر از کارهایی که به ما در کتاب‌خوان شدن حرفه‌ای کمک می‌کند، خواندن یک داستان بیشتر از یک‌بار است؛ زیرا بار اولی که یک کتابی را می‌خوانیم فقط لذت می‌بریم و به ریزه‌کاری‌هایش پی نمی‌بریم. اما وقتی کتابی مانند The Catcher in the Rye (ناتور دشت) را برای بار دوم یا بیشتر می‌خوانیم، تازه پای‌مان را در عمق داستان می‌گذاریم و از لایه رویی آن می‌گذریم.

خواندن کتاب‌های فلسفی به زبان انگلیسی | چه کتابی برای شروع  مناسب است؟

برای تبدیل شدن به یک کتاب‌خوان حرفه‌ای در زمینه ادبیات فلسفی ابتدا باید به سراغ کتاب‌های مبانی فلسفه برویم. کتاب Sophie's World (دنیای سوفی) نمونه خوبی برای شروع است. نکته مهم برای وارد شدن به دنیای مطالعه فلسفه این است که باید مطالبی که می‌خوانیم را در ذهن‌مان براساس تاریخچه کتاب و اتفاق‌هایی که در زمان خودش افتاده است تقسیم‌بندی کنیم و چیزی که می‌خوانیم را با شرایط زندگی همان زمان تطبیق بدهیم، نه شرایط فعلی.

زمان مطالعه رمان زبان انگلیسی در طول روز؛ روزی چند صفحه کتاب بخوانیم؟

پاسخ به این سوال به هدف شما از خواندن رمان زبان اصلی برمی‌گردد. اگر قصدتان تقویت زبان است و می‌خواهید در زمان کوتاهی و از طریق خواندن رمان زبان انگلیسی دانش زبان خودتان را بالا ببرید، باید متناسب با سطح زبان‌تان هفته‌ای یک کتاب بخوانید. البته طبق آنچه که در گفت‌وگوی قبلی با موضوع چگونه رمان انگلیسی بخوانیم گفتیم، زبان‌آموزان باید همیشه رمان‌های یک سطح پایین‌تر از سطحی که در حال یادگیری‌اش هستند را مطالعه کنند. به‌عنوان مثال، زبان‌آموزان سطح بالاتر از متوسط (Upper intermediate) باید رمان‌های سطح متوسط (intermediate) را بخوانند.

اگر می‌خواهید برای لذت بردن و تبدیل شدن به یک کتاب‌خوان حرفه‌ای رمان زبان انگلیسی بخوانید، زمانی‌که می‌خواهید صرف کنید کاملا به خودتان برمی‌گردد. بعضی‌ها یک رمان را در یک هفته و بعضی‌ها در ۳ تا ۴ ماه تمام می‌کنند.

معرفی چند رمان زبان انگلیسی برای تقویت مهارت زبان و تبدیل شدن به یک کتاب‌خوان حرفه‌ای

برای شروع بهتر است به سراغ کتاب‌های Novella و Short Stories از نویسنده‌های معروف بروید و خواندن رمان‌های بلند را در اولیت بعدی قرار دهید. یکی دیگر از کارهایی که می‌توانید انجام دهید خواندن یک‌سری کتاب از یک نویسنده است. خواندن کتاب‌های یک نویسنده خاص مانند لئو تولستوی هم شما را با سبک نویسندگی این نویسنده آشنا می‌کند، هم خط فکری به شما می‌بخشد.

کتاب‌هایThe Catcher in the Rye (ناتور دشت)، The Great Gatsby (گتسبی بزرگ)، The Death of Ivan Ilyich (مرگ ایوان ایلیچ)، The Snows of Kilimanjaro (برف‌های کلیمانجارو) و The most dangerous game (خطرناک‌ترین شکار) نیز از بهترین منابع کتاب رمان انگلیسی برای شروع هستند.