کتاب راز فال ورق The Solitaire Mystery اثر یوستین گوردر Jostein Gaarder

کتاب The Solitaire Mystery که به فارسی کتاب راز فال ورق ترجمه شده‌است، اثری در ژانر فانتزی و فلسفه به نویسندگی یوستین گوردر، نویسنده نروژی کتاب پرفروش Sophie’s World (دنیای سوفی) است. مخاطبان اصلی این کتاب، همانند دنیای سوفی، نوجوانان هستند، ولی مباحث اصلی و فلسفی کتاب مرز‌های سِنی را می‌شکنند. برخلاف دنیای سوفی، کتابThe Solitaire Mystery به صورت مستقیم فلاسفه و نظریاتشان را ذکر نمی‌کند و خواننده ممکن است که حتی متوجه نشود که درگیر مباحث عمیق فلسفی شده‌است. کتاب The Solitaire Mystery خیال، واقعیت، افسانه‌ها و تاریخچه خانوادگی  را در هم می‌آمیزد، پر از سوال‌های اساسی درباره‌ معنی زندگی است و خواننده را دعوت می‌کند تا معنی زندگی خودش را بسنجد.

خلاصه کتاب The Solitaire Mystery

کتاب The Solitaire Mystery درباره «هانس توماس» (Hans Thomas) ۱۲ ساله و سفرش از نروژ به مهد فلسفه یعنی یونان،  جایی که مادرش زندگی می‌کند، است. مادر هانس توماس، او و پدرش را ترک کرد تا به قول خودش بتواند خودش را پیدا کند و آن‌ها از آن موقع خبری از او ندارند و فقط می‌دانند که در یونان زندگی می‌کند. پدر هانس فیلسوفی است که علاقه شدیدی به یاد دادن درس‌هایی راجع‌به معنی زندگی به پسرش دارد؛ ولی به‌دلیل مشکلاتی که در زندگی دارد، پدر ایده‌آلی در این سال‌ها برایش نبوده است.

این دو وقتی در مسیرشان از سوییس رد می‌شوند، در پمپ بنزین توقف می‌کنند و آن‌جا یک کوتوله‌ به  توماس ذره‌بینی را می‌دهد و روز بعد از این ماجرا او داخل پیراشکی‌اش یک کتاب کوچک پیدا می‌کند که آن‌را فقط می‌توان با ذره‌بین خواند. داستان کتاب درباره یک ملوان است که کشتی‌اش غرق می‌شود و سر از جزیره‌ای دورافتاده در می‌آورد. در آنجا مرد دیگری که همانند خودش اما ۵۲ سال قبل به این جزیره رسیده است را ملاقات می‌کند. پیرمرد در جزیره با ۵۳ کوتوله‌ عجیب و غریب زندگی ‌می‌کند که خودشان را برای روز جشن آماده می‌کنند. به این صورت که هرکدام یک جمله از داستان بزرگی را آماده می‌کنند و هیچ کدام  از جمله دیگری خبر ندارند. تنها کسی که کلیه جمله‌ها را، برای روان بودن و این‌که داستان نماینده گذشته، حال و پیش‌بینی آینده باشد می‌داند، یک دلقک در میان کوتوله‌ها است.

هانس نقطه اتصال این دو داستان یعنی داستان سفر با پدرش و داستان کتاب داخل پیراشکی، که به موازات هم پیش‌ می‌روند است و ارتباط‌های واضحی بین سفرش برای پیدا کردن و برگرداندن مادرش، با داستان جزیره مرموز و ساکنان عجیب و غریبش وجود دارد. با جلو رفتن داستان، مباحث فلسفی عمیقی مانند دلیل وجود داشتن، نقش خدا در این جهان، سرنوشت، لذت زنده بودن و زیبایی دنیا در هر دو داستان نمایان می‌شود.

درباره کتابThe Solitaire Mystery 

یوستین گوردر کتابThe Solitaire Mystery را قبل از کتاب موفقش یعنی دنیای سوفی، در سال ۱۹۹۰ منتشر کرد. برخلاف دنیای سوفی، این کتاب به صورت مستقیم نظریات فیلسوفان و نامشان را ذکر نمی‌کند و ممکن است خواننده حتی متوجه نشود که درگیر مباحث عمیق فلسفی شده‌است. کتاب The Solitaire Mystery نقد‌های مثبتی دریافت کرده‌است. وبسایت آمازون در نقد آن نوشته‌است: « یوستین گوردر موفقیت بین‌المللی باورنکردنی با دنیای سوفی، که یک داستان در مورد فلسفه غرب از زاویه دید یک دختر بچه بود، به‌دست آورد. کتاب راز فال ورق یک اثر قدیمی‌تر از او است که از زبان نروژی ترجمه شده‌است. این داستانِ شبه‌افسانه‌ای سَری به فلسفه هم می‌زند، هر چند کمتر از دنیای سوفی».

«پابلیشرز ویکلی» (Publisher’s Weekly) در مورد کتاب نوشته‌است: «علاقه‌مندان به کتاب پرفروش دنیای سوفی با استعداد ذاتی یوستین گوردر، این معلمِ  نروژیِ سابقِ فلسفه، برای تبدیل مباحث پیچیده و گیج‌کننده به داستانی غیرقابل پیش‌بینی، جذب‌کننده و هیجان‌انگیز، آشنایی دارند. این رمان که قبل از دنیای سوفی در نروژ به چاپ رسیده‌ بود، یک کتاب غیرمتعارف و لذت‌بخش دیگر از گوردر است. گوردر در این کتاب، هر چند ساده‌تر از دنیای سوفی، خواننده را در بحث‌های پیچیده مانند سرنوشت و طبیعتِ بودن، راهنمایی می‌کند».

«بوک لیست» درباره کتاب توضیح داده‌است که: «گوردر، معلم سابق فلسفه دبیرستان و نویسنده کتاب پرفروش دنیای سوفی، استعداد و شوق خودش برای نشان دادن معنی زندگی را در این افسانه نمایان می‌کند. این رمان خلاقانه، همانند یک دست ورق به خوانندگان عرضه می‌شود، هر فصلش نماد یکی از ورق‌‌ها است و یکی از راز‌های داستان را برملا می‌کند. گوردر این داستان سحر‌انگیز را به قصد بیدار کردن کودک درون خواننده نوشته است».

یوستین گوردر، درباره نویسنده کتاب The Solitaire Mystery

یوستین گوردر روشن‌فکر و نویسنده نروژی است که در گذشته معلم فلسفه دبیرستان بوده‌است و در سال ۱۹۵۲ متولد شد. او اکثرا کتاب‌های خود را از زاویه دید کودکان می‌نویسد و با این‌ کار، حس شگفتی آن‌ها را درباره جهان بررسی می‌کند. او بیشتر اوقات داستان‌های خود را به صورت یک داستان درون داستان دیگر روایت می‌کند. معروف‌ترین کتاب او «دنیای سوفی» (Sophie's World) است که تا کنون به ۶۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده‌است و بیش از ۴۰ میلیون نسخه از آن به فروش رفته‌است.