بازگشایی دانشگاه‌ها و برگزاری کلاس‌های حضوری یا تلفیقی از حضوری و مجازی، برنامه آموزشی سال جدید دانشگاه‌ها است.
همزمان با شیوع ویروس کرونا و تشدید اضطراب‌های ناشی از آن در فضای آموزشی کشور، دغدغه چگونگی برگزاری کلاس‌های آموزشی شدت گرفت. برای بسیاری از دانشجویان، قرار گرفتن در فضای دانشگاه علاوه‌بر بار آموزشی، جنبه رشد شخصی و گسترش ارتباطات میان فردی را نیز دارد. از آن‌طرف نگرانی برای بالا گرفتن موج سوم کرونا هر روز بیشتر می‌شود و به اعتقاد برخی، بازگشایی مجدد دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های عالی کشور، نتیجه‌ای جز افزایش تعداد مبتلایان نخواهد داشت.
سوال اصلی بسیاری از دانشجویانی که به تازگی در کنکور سراسری سال ۹۹ شرکت کرده‌اند این است که بالاخره کلاس‌ها از کی برگزار می‌شوند و آیا باید حضوری به دانشگاه مراجعه کنند، یا امکان برقراری کلاس‌ها به صورت مجازی نیز امکان پذیر است؟
آموزش مجازی راهی برای مقابله با کرونا
ابتلای شمار مبتلایان ویروس کرونا با کاهش سخت‌گیری‌ها درباره رعایت پروتکل‌های بهداشتی و بازگشایی مجامع عمومی افزایش یافته‌است و مردم با تصور تمام شدن این بیماری، به شرکت در مراسم‌های عادی روزانه باز گشته‌اند. این نگرانی درباره بازگشایی مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی نیز وجود دارد.
همزمان با بازگشایی کامل این مراکز، تعدد در وسایل حمل و نقل عمومی، اجتماع در راهروها و بوفه‌های دانشگاه یا مدارس افزایش خواهد یافت و بسیار طبیعی‌ست که در چنین محیط‌هایی، به‌علت جمعیت زیاد فاصله اجتماعی و پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشود. از این رو بهترین گزینه در حال حاضر، آموزش مجازی است. اما جایگزین شدن آموزش مجازی به جای کلاس‌های حضوری؛ به راحتی گفتنش نیست.
همگانی شدن آموزش کلاس‌های دانشگاهی به صورت اینترنتی نیاز به یک بستر مناسب و زیرساخت‌های ضروری از جمله اینترنت پرسرعت دارد. در بسیاری از مناطق کشور به علت ضعف سیستم ارتباطی و نبود امکانات لازم، دانشجویان به سختی می‌توانند از کلاس‌های مجازی بهره‌مند شوند. به همین دلیل است که بسیاری از دانشگاه‌ها تصمیم گرفته‌اند اکثر کلاس‌های خود را به صورت حضوری تشکیل دهند.
البته تلاش بر این است که با اختصاص دادن بودجه کافی به دانشگاه‌ها، زیرساخت‌ها را برای برقراری ارتباط موثر بین دانشجویان و اساتید تقویت کرده و با فراهم‌سازی مقدمات لازم، اینترنت رایگان برای دانشجویان فراهم کنند.
آموزش مجازی یا حضوری؟
اصل آموزش در شرایط کنونی بر پایه آموزش مجازی یا تلفیقی از مجازی و جضوری است. از آنجایی که ۶۰ تا ۷۰ درصد دانشجویان در اکثر دانشگاه‌ها غیربومی هستند، برگزاری کلاس‌های حضوری باعث افزایش رفت و آمد بین شهری خواهد شد و همین موضوع، خطر ابتلا به کرونا را افزایش می‌دهد. از طرفی دانشجویان غیربومی هنگام سفر، نیاز به اسکان و استقرار در خوابگاه دارند. تجمع جمعیت دانشجویان در خوابگاه‌ها نیز یکی دیگر از معضلات کنونی در حوزه بازگشایی دانشگاه‌ها است.
براساس آخرین صحبت‌ها، دانشگاه‌ها براساس شرایط خود می‌توانند تصمیم بگیرند چند درصد از کلاس‌هایشان را به صورت مجازی و چند درصد را به صورت حضوری تشکیل دهند. البته در هر صورت باید اجبار جضور دانشجویان سرکلاس‌های درسی برداشته شود و این موضوع به صورت انتخابی باشد.
براساس گفته مراکز آموزش عالی باید براساس امکانات خود، برای پذیرش حضوری دانشجویان برنامه‌ریزی کنند و در قالب پروتکل‌های وزارت بهداشت اجازه دارند اگر شرایط مناسب بود دانشجویان را به صورت حضوری بپذیرند.
وضعیت دانشجویان جدید در دوران کرونا
با اینکه چیزی به اعلام نتایج نهایی کنکور سراسری سال ۹۹ نمانده است و دانشجویان جدیدالورود منتظر اعلام خبر رسمی درباره نحوه برگزاری کلاس‌ها هستند، هنوز خبری از یک تصمیم قطعی نیست! اما براساس آخرین صحبت‌ها، دانشجویان جدیدالورود برای آشنا شدن با محیط دانشگاه، اساتید و نحوه آموزش، بهتر است ۲ تا ۳ هفته سر کلاس‌های درس حضور یابند. البته برای اطمینان بیشتر باید تا زمان اعلام نتایج کنکور منتظر بمانیم.
شروع ترم برای دانشجویان جدید از آبان ماه است و نتایج کنکور تا اواخر مهر یا اوایل آبان اعلام می‌شود که بعد از آن، دانشجویان می‌توانند به صورت اینترنتی ثبت نام کرده و در کلاس‌ها حاضر شوند.
وظایف دانشگاه‌ها در دوران کرونا
دانشگاه‌های سراسری و آزاد یا سایر آموزشگاه‌های عالی کشور باید برای حفظ سلامت دانشجویان، اساتید و کارکنان، در تعریف و اجرای پروتکل‌های بهداشتی بیش از پیش تلاش کرده و ساز و کاری را برای اجرای صحیح دستورهای بهداشتی در نظر بگیرند.
از آن‌طرف دانشگاه‌ها می‌توانند دستورالعملی را برای کنترل عبور و مرور دانشجویان و خلوت کردن دانشگاه‌ها در نظر بگیرند؛ برای مثال قوانینی را برای فارغ‌التحصیلی هرچه زودتر دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا اجرا کنند تا میزان رفت و آمد حضوری به حداقل ممکن برسد.
کلاس‌های عملی برای دانشجویانی که واحدهای عملی یا آزمایشگاهی دارند، بنابر لزوم حضور فیزیکی در سر کلاس درس، باید پیش از ورود دانشجویان و بعد از آن ضدعفونی شوند و قوانینی برای فاصله‌گذاری اجتماعی گذاشته شود.